Trong các hậu quả do mụn để lại thì có lẽ sẹo lõm là tình trạng thường gặp và gây khó chịu nhất cho làn da của chúng ta
Sẹo lõm là gì?
Sẹo lõm là những vết sẹo có đáy nằm thấp hơn mức độ bằng phẳng của các mô da xung quanh. Nguyên nhân hình thành sẹo lõm là do sự thâm hụt mô liên kết trong da, đặc biệt là sự thiếu hụt các protein collagen và elastin tạo thành khung da.
Nguyên nhân hình thành sẹo lõm
Có rất nhiều lý do tạo thành sẹo lõm, như thủy đậu, phẫu thuật, động vật cắn… Tuy nhiên hôm nay chúng ta cùng đề cập tới sẹo lõm được tạo nên do mụn trứng cá.
Sẹo lõm do mụn là bởi hoại tử da gây phá hủy mô tế bào.
Có 4 nguyên nhân tạo mụn chính mà chúng ta đã đề cập ở bài “Tổng quan về mụn trứng cá”. Trong đó yếu tố sinh viêm và vi khuẩn P. Acnes là nguyên nhân chính tạo nên sự phá hủy mô đó. Theo các nghiên cứu y khoa về gen thì vi khuẩn Propionibacterium Acnes (chủng vi khuẩn sinh mụn mủ) mang một số gen có khả năng tạo ra enzyme Collagenases gây ra sự phá hủy mô Collagen. Điều này khiến cho sự phục hồi collagen không đồng nhất, các sợi collagen bị phá huỷ không phục hồi lại được khiến cho da không phẳng và có những điểm lõm xuống gọi là Sẹo lõm.
Các loại sẹo lõm thường gặp
Phân loại sẹo để tìm phương pháp điều trị phù hợp và mang lại hiệu quả tối ưu
Có 3 loại sẹo lõm thường gặp
- Sẹo lõm đáy vuông (boxscar): hình chữ U, bờ rõ; kích thước bề mặt 2-4 mm và độ sâu tới lớp trung bì nông – sâu, bờ sẹo gần như dốc đứng.
- Sẹo lõm đáy nhọn (icepick): Sẹo hình chữ V, bờ sắc, rõ, đồng nhất; đặc trưng bởi đường kính bề mặt hẹp (thường <2mm) và độ sâu có thể đạt đến lớp trung bì sâu.
- Sẹo lõm rolling (rolling scar): bờ không rõ, hình tròn hoặc hình đường, thường có đường kính > 4mm, bờ sẹo nghiêng tiếp nối với da thường.
Sẹo được coi là mới nếu chúng dưới 1 tuổi. Những vết sẹo như vậy sẽ có sự đáp ứng tốt nhất và hầu như đáp ứng với tất cả các liệu pháp điều trị sẹo. 7-9 tháng đầu gần như được coi là thời điểm vàng để điều trị sẹo lõm. Sau 12 tháng, mô liên kết sẹo gần như được phát triển hoàn toàn và sẹo được coi là “sẹo trưởng thành”. Khi đó việc điều trị sẹo sẽ cần nhiều thời gian và công sức hơn để đạt được hiệu quả tối ưu.
Các phương pháp điều trị sẹo an toàn
Có rất nhiều phương pháp điều trị sẹo, tuy nhiên hôm nay chúng ta sẽ cùng đề cập tới 1 số phương pháp điều trị sẹo hay được sử dụng
Trị sẹo lõm bằng thủ thuật bóc tách đáy sẹo (Subcision)
Phương pháp trị sẹo lõm Subcision được tạo ra để giải quyết cho sẹo dạng rolling có bề mặt sẹo giống với da bình thường và không có bờ sắc cạnh. Sẹo Rolling là kết quả của việc hình thành các sợi xơ neo thượng bì với mô dưới da. Cho nên tách đáy sẹo được áp dụng để bóc tách các dải xơ trong khi chỉ gây tổn thương tối thiểu trên bề mặt da
Ưu điểm:
- Khả năng cải thiện tình trạng sẹo mụn Rolling
- Giá thành rẻ
Nhược điểm:
- Nếu chỉ sử dụng đơn thuần phương pháp này thì sẽ không bảo đảm được sự cải thiện tình trạng sẹo. Do đó cần phải sử dụng kết hợp thêm những phương pháp khác mới đạt được kết quả (như là các phương pháp tăng sinh collagen)
- Biến chứng thường gặp là đỏ da, bầm tím và đau – có thể kéo dài tại vị trí cắt đáy sẹo từ 2-3 tuần, thậm chí là 1-2 tháng
- Hình thành nang trứng cá thông nhau, do sự phá hủy các đường hầm thông giữa các nang trứng cá hoặc do làm vỡ các đơn bị nang lông – tuyến bã. Điều này khiến cho da dễ hình thành những ổ viêm hoại tử lớn, nguy cơ tăng tạo sẹo nhiều hơn.
- Nhiễm khuẩn da
- 5-10% sẽ có phản ứng phì đại sẹo. Và một số trường hợp sẽ gây tạo thành vết sẹo mới sâu hơn do gây phá hủy mô tổ chức da quá nhiều khó hồi phục.
Trị sẹo lõm bằng phương pháp tái tạo tăng sinh mô bằng công nghệ quang nhiệt vi điểm (Laser fractional)
Sử dụng laser trong điều trị sẹo trứng cá đã xuất hiện trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên khi công nghệ phát triển, các nhà nghiên cứu đã thấy bằng chứng cải thiện sẹo trứng cá khi sử dụng công nghệ Laser fractional. Công nghệ này loại bỏ nhiều vùng cực nhỏ (vi điểm) của da bằng cách gây tổn thương nhiệt. Những vùng da nguyên vẹn xung quanh những cột nhiệt siêu nhỏ sẽ hỗ trợ thúc đẩy quá trình lành vết thương, đồng thời kích thích tăng sinh collagen và thu nhỏ sẹo trông thấy.
Tuy nhiên phương pháp này sẽ tạo ra các tổn thương nhiệt kéo dài từ thượng bì tới lớp bì trên. Cho nên sẽ có những tác dụng phụ sau:
- Biến chứng thường gặp là đỏ da, đau và có cảm giác bỏng rát kéo dài sau điều trị
- Thời gian nghỉ dưỡng và phục hồi da kéo dài
- Nguy cơ tăng sắc tố (thâm) cao, có thể tự hết sau 1-2 tháng nếu chăm sóc đúng.
- Thường không được ưu tiên dùng cho những trường hợp da nhạy cảm
Điều trị sẹo lõm bằng phương pháp tái tạo tăng sinh collagen (CIT) bằng lăn kim (dermaroller)
Đây là phương pháp sử dụng kim lăn với những mũi kim lăn trên bề mặt da nhằm tạo nên những kênh siêu nhỏ sâu tới trung bì, kích thích cơ thể tăng tổng hợp collagen mới. Lăn kim là phương pháp hiệu quả để điều trị sẹo lõm trứng cá được sử dụng để thay thế các phương pháp trước đây như laser, lột da bằng hóa chất, bào da,… với đặc điểm:
- Kích thích tăng tổng hợp và lắng đọng collagen tự thân mới
- Da không bị tổn thương, thương bì và đặc biệt là lớp sừng vẫn nguyên vẹn
- Không gây tăng sắc tố
- Giai đoạn liền vết thương ngắn và có thể điều trị lặp lại nhiều lần
- Có thể điều trị cho làn da nhạy cảm
Công nghệ lăn kim đã ngày càng phát triển và có những bước tiến mới để gia tăng hiệu quả về điều trị và thẩm mỹ. Và công nghệ vi kim hàng đầu hiện nay là eDermaStamp.
Ngăn ngừa sự hình thành sẹo lõm như thế nào?
Sẹo lõm là một di chứng khó hồi phục sau mụn. Cho nên việc quan trọng nhất là phòng không để sẹo lõm xuất hiện bằng cách điều trị mụn sớm và chuẩn y khoa.
Bên cạnh đó, bạn cần có thói quen chăm sóc da hiệu quả, thói quen sinh hoạt khoa học cũng như chế độ ăn uống phù hợp. Kiểm soát tâm lý, tránh áp lực nặng nề khiến làn da của bạn trở nên kém sắc.
Tuy nhiên khi đã có sẹo lõm thì việc bạn lựa chọn phương pháp cũng như cơ sở y tế uy tín là một bước rất quan trọng trong công cuộc điều trị và phục hồi làn da của bạn.
Trên đây là những chia sẻ của MDmedical về cách trị sẹo lõm và những phương pháp phòng và trị sẹo lõm. Mong rằng bạn sẽ lựa chọn được phương pháp điều trị phù hợp với làn da của mình!
Tìm hiểu thêm về 4 dưỡng chất quan trọng trong ngừa và điều trị sẹo lồi hiệu quả
Đặt lịch hẹn trực tiếp với bác sĩ là cách tốt nhất giúp bạn điều trị bệnh lý hiệu quả & tối ưu chi phí: Tại đây
